Hizmetlerimiz
Yamaç Yüzeyi Temizleme
Yerçekimine bizimle teslim olun!
Dik yamaç yüzeylerinde gevşek ve düşme potansiyeli bulunan taş ve kayalar ile yüzeyde parçalanmalara neden olan bitkilerin yüzeyden koparılıp yerçekimine teslim edilmesi ve kontrolü olarak düşürülmesi çalışmasıdır.
Süreksiz yapıya sahip şev yüzeylerinde yağış etkisi, donma-erime süreçleri ve buzul çatlaması, ısınma-soğuma süreçleri, ıslanma-kuruma süreçleri, bitkilerin çözülme etkileri, tuz çatlaması, çevre paralel çatlaklar, sismik hareketler, jeomorfoloji yapı gibi etmenlerle sıklıkla kaya ve taş düşmesi riskleri oluşur. Kaya ve taş düşme risklerini kısa, orta ve uzun vade riskler olarak ayırabiliriz. Kısa vade risklerin büyük çoğunluğu zaten herhangi bir malzemeli şev stabilizasyon uygulaması yapılmadan önce, çalışan iple erişim teknisyeni (endüstriyel dağcı) riske atmadan çalışabilmesi için temizlenmesi gerekir. Yarma şev yüzeylerindeli riskli kaya ve taş temizliği uzman endüstriyel dalcı personelin yüzeye iple erişim malzeme ve teknikleri ile ulaşıp el, levye, kriko, hava yastığı, kırıcı, delici, piroteknik patlayıcılar gibi yöntemlerle ulaşıp riskli unsurları kontrollü olarak düşürmesi şeklinde yapılır. Bazen risk kısa vadeli olmasa da kaya bloğunun çok büyük ve stabilizasyonun daha maliyetli olması gibi durumlarda patlayıcı kullanımı ile kontrollü düşürülmesi de tercih edilen bir yöntemdir.
Nerelerde Yamaç Yüzeyi Temizliği Yapılır?
Çalışma alanı oldukça geniş olan şev temizliği çalışmalarına en yoğun ihtiyaç duyulan yerler kara yolları/otoyollar, demiryolları, barajlar dır. Şehir içlerinde yamaç kenarına yada yamacı kesip yapılan yapıları korumak için yamacın temizlenmesi ve hatta risklerin devam etmesi halinde akabinde çelik ağ sistemleri ile stabilizasyon ve güvenliğin sağlanması önemli ihtiyaçlardandır. Tarihi eserleri tahrip eden bitki köklerinin yapının yüzeyinden temizlenmesi de bu kapsamda ihtiyaç duyulan çalışmalardandır. Dağlık coğrafyada kayak tesisi, zipline hatları, macera parkları, via ferrata rotaları gibi alanlarda aktivitelerin güvenle yapılabilmesi için de alanı tehdit eden riski unsurların tespit edilip kontrollü düşülmesi uygulaması yapılmaktadır. Köylerin genelde dağlık alana kurulması da yamalardaki süreksizliklerin oluşturduğu risklere açık olmasına neden olmaktadır. Can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi için bu bölgelerde kontrollü kaya ve taş temizliği yapılması da önemli bir ihtiyaçtır.
Yamaç Yüzeyi Temizliği Çalışmalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Kaya ve taş temizliğinde en önemli 2 noktadan birincisi ekibin güvenliği, ikincisi de çevrenin güvenliğidir. Tabi bir çalışmaya başlamadan önce bölgenin incelenip bölgenin süreksizlik düzlemleri, boşta duran kayalar, kilit taşı prensibiyle birbirini destekleyip sıkışan kayalar, farklı formasyon yapıları gibi risklerin tespit edilip gözlemlenmesi önemlidir. Uygulanacak teknik ve yaklaşım metodları, kullanılacak malzeme ve çalışacak ekibin seçimi bu ilk inceleme ve gözleme dayalı yapılır. Çalışmayı yapacak ekibin emniyet alacağı noktaların sağlamlığı ve temizlenecek şev yüzeyinde temizleme esnasında olası kaya düşmelerinden etkilenmeyecek şekilde önlemlerin alınması ile yapılan temizlik ile olası can ve mal kaybının önüne geçilecek önlemlerin alınması işe başlamadan önce ilk yapılması gereken hususlardan dır. Çalışılacak bölgenin üst kotlarında taş düşürme ihtimali olan insan, hayvan yada başka bir etmen varsa mutlaka bir önlem alınmalı ve dikkatli olunmalıdır. Misket kadar bir taş bile yüksekten düştüğünde kurşun etkisi yapacağı unutulmamalıdır. Bir kurtarma operasyonu sırasında meraklı halkın yukarıdan izlemeye çalışırken düşürdüğü taşların kurşun gibi ekibimizin çevresine düşüp büyük bir tehlikeye düşürmesi yaşadığımız ve en çok dikkat edilmesi gereken senaryodur. Şev temizliği yapılırken amaç düşürülebilecek her şeyi düşürmek değil çevresel ve doğal etmenlerle zaman içerisinde düşmesi ön görülen kaya ve taşların özellikle ilk olarak yüzeyle zayıf bağı olan taşların temizliğinin yapılmasıdır. Şev yüzeyinin stabilitesini bozacak şekilde bir temizlik yapılmaz. Kilit taşı prensibi ile şev yüzeyine destekleyen bir kayanın zorla atılması akabinde şevde ön görülemez düzensiz bir stabilizasyon problemi olabilir. Olası bir kaya düşme durumunda insan oğlunu bunu hissettiğinde yada biri uyardığında refleks tepkisi tehlikeyi kayalık alanda gördüğü için kayadan uzaklaşmak şeklindedir. Oysaki Düşen bir kayanın izlediği rotaya bakıldığında şev yüzeyinde sıçrayarak ilerleyen bir rota çizdiği görülür. Şev kenarında kaya düşmesini son anda farkeden çoğu insanın kaçış esnasında yamaçtan uzaklaşmaya çalışırken kayanın kendisini yakalayıp çarptığı görülmektedir. Şevin eğim durumuna bağlı farklılıklar olabilmekle beraber böyle bir durumda yamaçtan uzaklaşmaktan ziyade yamaca yaklaşıp eğilmek en güvenli refleks olacaktır. Kaya dökümü esnasında trafiğin durdurulup döküm sahasının boşantılması yapılırken düşüp yere çarpan kayaların olası sıçramaları da göz önüne alınmalıdır. Taş döken dağcılar ile trafiği durduran yer ekibi arasındaki koordinasyondaki aksaklıkların da çok ciddi sonuçlarının olacağı gözönüne alınmalıdır.
Patlatmalı Kaya Temizliği
Şev yüzeylerinde bazı riskli görünen masif bloklar levye ve kriko gibi manuel yöntemlerle düşmediği fakat süreksizlik düzlemlerine ve çatlaklara bakıldığında çevresel ve mevsimsel ektilerle zaman içerisinde kontrolsüz bir şekilde düşeceği rahatlıkla görülebilmektedir. Açıkça görülen bu risk’in ortadan kaldırılması için kaya üzerine delikler delinip dinamit ile düşürmek mümkündür. Bunun yanında patlayıcı izni alma problemi olan bölgelerde benzer bir yapıda olan pinoteknik isimli hafif patlayıcı da kullanıla bilmektedir.
